Proof of Reserves là gì?
Trong lĩnh vực tiền mã hoá, Proof of Reserves (PoR) là một cơ chế minh bạch được sử dụng để chứng minh sàn giao dịch hoặc nền tảng lưu ký tiền mã hoá nắm giữ đủ tài sản dự trữ để đảm bảo đầy đủ cho các khoản nạp của người dùng. Mục tiêu chính của PoR là giải quyết các vấn đề về sự tin cậy bằng cách đảm bảo tài sản của người dùng được lưu trữ an toàn trên hệ thống và không sử dụng sai mục đích hoặc tham gia vào các hoạt động tài chính không minh bạch.
1. Ưu điểm của Proof of Reserves
Nâng cao niềm tin: Người dùng không cần chỉ dựa vào tuyên bố của sàn mà có thể tự xác minh các khoản nắm giữ tài sản của sàn bằng các phương pháp mã hoá.
Ngăn chặn việc sử dụng tài sản sai mục đích: PoR đảm bảo sàn không thể sử dụng tài sản của người dùng sai mục đích cho các hoạt động không phù hợp như đầu tư rủi ro cao.
Tăng cường tính minh bạch: Bằng cách công khai các khoản dự trữ trên chuỗi, PoR giúp tăng cường tính minh bạch trong hoạt động và củng cố niềm tin cộng đồng.
Bảo vệ quyền riêng tư: Việc sử dụng cây Merkle giúp người dùng cá nhân xác minh số dư có được bao gồm trong khoản dự trữ mà không tiết lộ dữ liệu của người dùng khác.
2. Phương thức hoạt động của Proof of Reserves
2.1 Xác minh bằng cây Merkle
Cây Merkle là một cấu trúc dữ liệu mã hoá cho phép xác minh hiệu quả các tập dữ liệu lớn trong khi vẫn bảo vệ quyền riêng tư của từng người dùng. Mỗi người dùng có thể xác minh số dư cá nhân đã được đưa vào dữ liệu dự trữ hay chưa, mà không tiết lộ thông tin của người dùng khác.
Lưu ý: Cây Merkle là một cây nhị phân được tạo thành từ các node, trong đó mỗi node lá đại diện cho một phần dữ liệu người dùng (như số dư tài khoản) và mỗi node không phải lá (node nội bộ) là giá trị hash của hai node con. Các giá trị hash này được tạo ra bằng một hash mã hoá, đảm bảo ngay cả thay đổi nhỏ nhất trong dữ liệu gốc cũng sẽ tạo ra một hash hoàn toàn khác. Tính chất này khiến cây Merkle trở nên phù hợp để phát hiện hành vi giả mạo hoặc không nhất quán trong tập dữ liệu lớn.
2.2 Công khai tài sản lưu ký
Sàn cần công khai địa chỉ ví lưu ký trên chuỗi để chứng minh tổng số tài sản đang nắm giữ. Người dùng có thể tự xác minh xem các địa chỉ này có đủ tài sản hay không bằng cách sử dụng blockchain explorer.
Ngay từ tháng 02/2023, MEXC đã chính thức ra mắt hệ thống Proof of Reserves và công khai các địa chỉ ví lưu ký. Điều này hỗ trợ người dùng xác minh tài sản trên chuỗi của sàn bất kỳ lúc nào.
2.3 Xác minh dự trữ lớn hơn nghĩa vụ nợ
Sàn cần chứng minh số tài sản được công khai (dự trữ) lớn hơn tổng nạp của người dùng (nghĩa vụ nợ). Việc xác minh này thường được thực hiện bởi các đơn vị kiểm toán bên thứ ba hoặc thông qua các công cụ nguồn mở để xác nhận mối quan hệ giữa tài sản và nghĩa vụ nợ.
MEXC duy trì tỷ lệ dự trữ 1: 1 cho tất cả tài sản của người dùng trên sàn, đảm bảo tài sản của bạn luôn được bảo chứng đầy đủ và an toàn. Ngoài ra, sàn còn đưa ví USDT, USDC, BTC và ETH vào quy trình kiểm toán, với dữ liệu trên chuỗi được công bố để xác minh công khai.

3. Hạn chế và điểm cần cải thiện của Proof of Reserves
Chỉ áp dụng cho tài sản trên chuỗi: Proof of Reserves thường chỉ xác minh tài sản tiền mã hoá trên blockchain. Công cụ này không thể tính đến các nghĩa vụ nợ ngoài chuỗi như nạp fiat, khoản vay hoặc các cam kết tài chính khác.
Không thể xác minh chính xác nghĩa vụ nợ: Nếu sàn làm giả dữ liệu về nghĩa vụ nợ của người dùng, PoR không thể tự xác minh tính xác thực của các nghĩa vụ nợ này.
Phụ thuộc vào kiểm toán viên bên ngoài: Quy trình này thường phụ thuộc vào các bên thứ ba uy tín để xác minh tính toàn vẹn, điều này tái hiện lại chính các giả định về sự tin cậy mà PoR muốn giảm thiểu.
Thiếu cập nhật theo thời gian thực: PoR thường được công bố dưới dạng ảnh chụp nhanh tĩnh, nghĩa là số liệu có thể không phản ánh trạng thái tài sản và nghĩa vụ nợ của sàn theo thời gian thực.
Proof of Reserves là một công cụ quan trọng để tăng cường tính minh bạch và niềm tin của người dùng trong ngành tiền mã hoá. Mặc dù không phải là giải pháp hoàn hảo, nhưng sự kết hợp giữa dữ liệu trên chuỗi, các công cụ kiểm toán và xác minh từ phía người dùng, giúp giảm rủi ro chiếm dụng hoặc gian lận tài sản. Nhờ đó, PoR đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ngành hướng đến sự minh bạch và an toàn cao hơn.
Bảo vệ tài sản của người dùng là sứ mệnh cốt lõi của MEXC. MEXC bảo vệ tài sản của bạn thông qua cơ chế giám sát rủi ro theo thời gian thực và sẵn sàng bồi thường đầy đủ, ngay lập tức trong trường hợp có bất kỳ tổn thất nào liên quan đến MEXC. Sàn đảm bảo an toàn tài sản thông qua ba biện pháp chính:
1) Tỷ lệ dự trữ trên 100%: Dự trữ minh bạch và an toàn giúp loại bỏ mối lo ngại về tình trạng thiếu thanh khoản.
2) Lưu trữ tài sản an toàn: Tài sản được lưu trữ bằng hệ thống kết hợp giữa ví lạnh và ví nóng để đảm bảo an toàn tối đa.
3)Quỹ bảo hiểm cho Futures: Bảo vệ các khoản lỗ vượt quá mức ký quỹ, giúp bạn yên tâm hơn khi giao dịch.