Ethereum đặt tên bản nâng cấp hậu Glamsterdam là “Hegota”, lộ trình 2026 dần định hình

Các nhà phát triển Ethereum đã chính thức đặt tên cho bản nâng cấp hậu Glamsterdam là Hegota, đánh dấu bước tiếp theo trong chu kỳ phát triển năm 2026 của mạng lưới theo nhịp nâng cấp hai lần mỗi năm. Hiện EIP “đinh” của Hegota vẫn chưa được lựa chọn, với quyết định dự kiến đưa ra vào tháng 2 khi bản nâng cấp này vẫn đang ở giai đoạn đầu.

Hegota là sự kết hợp giữa Bogota – tên bản nâng cấp của execution layer theo truyền thống đặt theo thành phố tổ chức Devcon – và Heze, tên bản nâng cấp của consensus layer lấy theo tên một ngôi sao. Quyết định đặt tên được thông qua trong cuộc họp All Core Developers Execution (ACDE) hôm thứ Năm, cũng là cuộc họp cuối cùng của năm. Các cuộc họp ACDE sẽ nối lại từ ngày 5/1, với mục tiêu chốt phạm vi của Glamsterdam.

Chu kỳ phát hành 2026

Việc công bố tên Hegota diễn ra trong bối cảnh quy trình nâng cấp của Ethereum đang dần đi vào quỹ đạo mong muốn. Sau khi Pectra và Fusaka được triển khai trong năm 2025, mạng lưới đã chính thức vận hành theo lịch nâng cấp hai lần mỗi năm, nhằm giúp các cải tiến trở nên tuần tự, dễ dự đoán và có phạm vi hẹp hơn, thay vì các đợt đại tu hiếm hoi nhưng quy mô lớn.

Theo nhịp độ này, Glamsterdam nhiều khả năng sẽ được triển khai trong nửa đầu năm 2026, còn Hegota sẽ theo sau vào cuối năm.

Dù Hegota vẫn đang trong giai đoạn lên kế hoạch, bản nâng cấp này được kỳ vọng sẽ kế thừa các mục tiêu dài hạn trong lộ trình Ethereum, cũng như những hạng mục có thể bị dời lại từ Glamsterdam. Trong số đó, Verkle Trees – điều kiện tiên quyết để triển khai đầy đủ các client không trạng thái – thường xuyên được nhắc đến như một ứng viên tiềm năng cho một trong các hard fork năm 2026, dù hiện chưa có quyết định chính thức.

Ngoài ra, các cuộc thảo luận còn xoay quanh cơ chế hết hạn state và history, cùng những tối ưu bổ sung cho execution layer. Đáng chú ý, chủ đề state expiry có thể nhận được nhiều sự chú ý hơn sau loạt đề xuất gần đây từ Ethereum Foundation, khi nhóm Stateless Consensus của EF cảnh báo rằng tình trạng “phình to state” đang trở thành gánh nặng ngày càng lớn đối với các nhà vận hành node.

Glamsterdam tập trung vào hiệu quả Layer 1 và phân quyền builder

Song song đó, các nhà phát triển vẫn đang tiếp tục hoàn thiện hard fork Glamsterdam. Những đề xuất đang được cân nhắc bao gồm enshrined proposer-builder separation (ePBS) nhằm hạn chế tập trung hóa trong quá trình xây dựng block; block-level access lists để giảm tắc nghẽn truy cập state; và điều chỉnh lại gas nhằm phản ánh chính xác hơn mức tiêu thụ tài nguyên của EVM.

Những thay đổi phức tạp hơn, như rút ngắn slot time, đã được dời sang các chu kỳ sau. Bất kỳ hạng mục nào tỏ ra quá tham vọng so với tiến độ đều có thể được chuyển sang Hegota, với quyết định cuối cùng dự kiến được đưa ra khi các cuộc họp kỹ thuật nối lại trong năm mới.

Lộ trình vượt ra ngoài năm 2026

Việc hé lộ Hegota cũng đặt Ethereum vào bối cảnh lộ trình kỹ thuật nhiều giai đoạn dài hạn. Tháng 9/2022, mạng lưới đã hoàn thành giai đoạn đầu tiên mang tên The Merge, chuyển Ethereum từ cơ chế proof-of-work sang proof-of-stake.

Các giai đoạn tiếp theo lần lượt được định hình là The Surge, The Verge, The Purge và The Splurge. The Surge tập trung vào mở rộng quy mô thông qua rollup. Fusaka đã thúc đẩy mục tiêu này với PeerDAS và việc mở rộng dung lượng blob, trong khi Glamsterdam hướng tới cải thiện hiệu năng Layer 1 để hỗ trợ hoạt động rollup ngày càng tăng mà không làm gia tăng áp lực tập trung hóa.

Tiếp đến, The Verge nhắm tới trạng thái không state và khả năng xác thực bằng light client. Việc tích hợp Verkle tiềm năng trong Hegota phù hợp trực tiếp với giai đoạn này, khi giúp giảm yêu cầu lưu trữ của node và mở rộng khả năng tham gia mạng lưới. Các giai đoạn sau – The Purge và The Splurge – sẽ xử lý việc dọn dẹp dữ liệu lịch sử và đơn giản hóa giao thức về dài hạn.