Sàn giao dịch MEXC/Learn/Bách Khoa Toàn Thư Blockchain/Khái niệm Cơ bản/Bitcoin (BTC) là gì? Hướng dẫn về tiền mã hoá dành cho người dùng mới bắt đầu
Bitcoin (BTC) là gì? Hướng dẫn về tiền mã hoá dành cho người dùng mới bắt đầu
Bài viết liên quan
Điểm nổi bật
1) Bitcoin (BTC) là tiền kỹ thuật số phi tập trung được Satoshi Nakamoto đề xuất lần đầu tiên năm 2008 và chính thức ra mắt năm 2009.
2) BTC hoạt động dựa trên công nghệ blockchain, với tất cả các giao dịch được ghi nhận minh bạch và không cần đến ngân hàng hay trung gian chính phủ.
3) Người dùng có thể sở hữu BTC thông qua các sàn giao dịch tiền mã hoá, chuyển P2P (peer-to-peer) hoặc mining.
4) Thường được gọi là "vàng kỹ thuật số", BTC có thể dùng để thanh toán, lưu trữ giá trị, giao dịch và đầu tư.
5) Dù BTC có tiềm năng lớn, nhưng cũng đi kèm với sự biến động giá, không chắc chắn về quy định và rủi ro bảo mật. Người dùng nên thận trọng và hiểu rõ trước khi tiếp cận BTC.
Bitcoin (BTC) là tiền mã hoá phi tập trung hoạt động trên mạng P2P, sử dụng mã nguồn mở và dựa trên blockchain làm cơ sở hạ tầng cốt lõi. BTC được Satoshi Nakamoto giới thiệu vào năm 2008 và vào năm 2009, khối Bitcoin đầu tiên (khối Genesis) đã được mining. Sự kiện này đánh dấu sự ra mắt chính thức của mạng Bitcoin và khởi đầu cho làn sóng tài sản tiền mã hoá và blockchain phát triển hơn.
1. Bitcoin hoạt động như thế nào
BTC được vận hành bởi công nghệ blockchain, một hệ thống ghi lại dữ liệu phi tập trung, minh bạch và chống giả mạo. Blockchain hoạt động giống như một sổ cái kỹ thuật số, được người dùng trên toàn thế giới cùng duy trì, với mọi giao dịch BTC đều được ghi lại vĩnh viễn.
Khi người dùng khởi tạo giao dịch chuyển BTC, giao dịch sẽ được phát trên toàn bộ mạng lưới. Vào thời điểm này, các miner vận hành phần cứng máy tính chuyên dụng, sẽ bắt đầu xác minh giao dịch.
Quá trình xác minh dựa trên thuật toán bằng chứng công việc (PoW - Proof of Work). Các miner giải bài toán mã hoá phức tạp và người đầu tiên hoàn thành nhiệm vụ sẽ có được quyền thêm giao dịch vào một khối mới. Sau đó, khối này được kết nối với các khối trước đó theo thứ tự thời gian, tạo thành blockchain.
Sau khi một khối được thêm thành công vào blockchain, giao dịch trong khối này sẽ được ghi lại vĩnh viễn và phát trên toàn bộ mạng. Các node khác sau đó sẽ cập nhật dữ liệu tương ứng. Thiết kế này đảm bảo tất cả giao dịch đều minh bạch và không thể bị thay đổi.
Để thưởng cho nỗ lực tính toán và chi phí điện năng, miner hoàn thành bài toán mã hoá đầu tiên sẽ nhận được BTC mới được phát hành từ hệ thống, cùng phí giao dịch trong khối đó. Quá trình này được gọi là mining và đây là cách duy nhất để tạo ra BTC mới.
Hiện tại, phần thưởng cho việc mining một khối mới là khoảng 3.125 BTC. Số lượng này giảm một nửa sau khoảng mỗi bốn năm và tổng cung cuối cùng sẽ bị giới hạn ở mức 21 triệu BTC.
2. Các tính năng chính của BTC
So với các loại tiền tệ truyền thống, BTC sở hữu một số tính năng riêng biệt: phi tập trung, tổng cung cố định, minh bạch và chống giả mạo, có thể được sử dụng trên toàn cầu và cung cấp tính bảo mật cao.
Phi tập trung: BTC là một loại tiền kỹ thuật số phi tập trung, được phát hành và giao dịch mà không phụ thuộc vào bất kỳ cơ quan trung ương nào. Thay vào đó, BTC hoạt động thông qua mạng lưới các node độc lập và việc một node tham gia hay rời khỏi mạng cũng không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống. Cấu trúc này là nền tảng tạo nên tính bảo mật và tự do của BTC.
Nguồn cung cố định: BTC có tổng cung giới hạn và tuân theo lịch trình phát hành được định sẵn. Tổng số BTC tối đa ở mức 21 triệu. Các BTC mới được phát hành mỗi khoảng 10 phút và tỷ lệ phát hành sẽ giảm một nửa sau mỗi bốn năm thông qua sự kiện được gọi là "halving". Dự kiến toàn bộ BTC sẽ được mining vào năm 2140. Cho đến nay, BTC đã trải qua bốn lần halving:
Cơ chế halving này tạo ra sự khan hiếm, làm tăng sức hấp dẫn của BTC như một tài sản lưu trữ giá trị đối với nhà đầu tư.
Minh bạch và không thể chỉnh sửa: Tất cả giao dịch BTC đều được ghi lại công khai trên blockchain. Sau khi được ghi lại, dữ liệu không thể bị thay đổi. Mặc dù các giao dịch công khai, nhưng danh tính người dùng vẫn được thiết kế ẩn danh, mang lại cho BTC tính riêng tư cao.
Bảo mật: BTC được đánh giá là cực kỳ an toàn vì mạng lưới được duy trì bởi vô số máy tính trên toàn thế giới. Để tấn công blockchain thành công, kẻ xấu sẽ cần kiểm soát hơn 50% sức mạnh tính toán toàn mạng, điều này gần như không khả thi và cực kỳ tốn kém.
Khả năng tiếp cận toàn cầu: Không giống như tiền tệ fiat, BTC là tài sản dựa trên giá trị không chịu sự kiểm soát của chính phủ hoặc tổ chức. Các giao dịch xuyên biên giới sử dụng tiền tệ truyền thống thường bị chậm trễ do quy định về ngoại hối và trung gian. Tuy nhiên, giao dịch BTC có thể hoàn thành chỉ bằng một địa chỉ kỹ thuật số cùng vài thao tác, chỉ cần xác nhận mạng để thanh toán.
Những tính năng đổi mới này đã giúp BTC được công nhận và ứng dụng rộng rãi. BTC ngày càng được sử dụng cho việc chuyển tiền quốc tế và được nhiều nhà đầu tư xem là công cụ phòng ngừa lạm phát cũng như tài sản lưu trữ giá trị dài hạn.
3. Ứng dụng của BTC
Thanh toán và chuyển tài sản: Là một hệ thống tiền mã hoá P2P, BTC cho phép thanh toán toàn cầu nhanh chóng và an toàn. Không giống như các hình thức chuyển xuyên biên giới truyền thống có thể mất nhiều ngày và chịu phí cao, giao dịch BTC thường được xác nhận trong vài phút, với chi phí tương đối thấp. Nhờ không có sự tham gia của ngân hàng trung gian, hiệu quả giao dịch được cải thiện đáng kể.
Lưu trữ giá trị: Với nguồn cung cố định và khả năng chống lạm phát nhân tạo, BTC thường được xem là "vàng kỹ thuật số". Trước tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn và lạm phát gia tăng, BTC ngày càng được sử dụng như một công cụ phòng ngừa tiền tệ fiat mất giá. Ở những quốc gia đang chịu tình trạng mất giá tiền tệ nghiêm trọng, người dân đã chuyển sang BTC như một phương tiện để bảo toàn tài sản.
Tương tự như vàng, BTC có thể được nắm giữ lâu dài mà không phụ thuộc vào bất kỳ tổ chức hay chính phủ nào. Đây là tài sản lưu trữ giá trị không cần cấp phép, được nhà đầu tư dài hạn và các tổ chức lớn ưa chuộng.
Đầu tư và giao dịch: Biến động giá đáng kể của BTC thu hút nhiều người tham gia thị trường. Việc giao dịch được hỗ trợ thông qua các sàn giao dịch tiền mã hoá lớn như MEXC, bao gồm giao dịch Spot cũng như các sản phẩm phái sinh như Futures.
Đối với nhà giao dịch ngắn hạn, biến động giá lớn thường xuyên mang đến nhiều cơ hội. Đối với người dùng nắm giữ dài hạn, xu hướng lịch sử cho thấy BTC có quỹ đạo tăng ổn định. Các chiến lược đầu tư khác nhau sẽ tùy thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro và mốc thời gian đầu tư của từng cá nhân.
4. Làm thế nào để sở hữu Bitcoin (BTC)?
BTC giúp tăng cường thanh khoản và giảm rủi ro lạm phát. Tính phi tập trung của BTC đặc biệt hấp dẫn vì loại bỏ nhu cầu tin tưởng vào bên trung gian thứ ba trong thanh toán. Cá nhân có thể quản lý giao dịch và dữ liệu tiền tệ một cách độc lập.
Có nhiều cách để sở hữu BTC, bao gồm mining, mua qua các sàn giao dịch và nhận phần thưởng airdrop. Trong giai đoạn đầu, BTC có thể được mining bằng phần cứng chuyên dụng để nhận phần thưởng về ví Bitcoin. Tuy nhiên, khi giá BTC tăng, tổng tỷ lệ hash của mạng đã tăng vọt, khiến cạnh tranh và độ khó mining tăng lên đáng kể.
Đối với phần lớn nhà đầu tư cá nhân, cách đơn giản nhất để sở hữu BTC là thông qua giao dịch Spot trên sàn giao dịch như MEXC. Các bước cơ bản như sau:
1) Mở và đăng nhập vào App MEXC hoặc truy cập trang web chính thức.
2) Trong thanh tìm kiếm, nhập BTC và chọn giao dịch Spot.
3) Chọn loại lệnh, nhập số lượng và giá, sau đó hoàn tất giao dịch.
5. Rủi ro xung quanh BTC
Biến động giá cao: BTC nổi tiếng với độ biến động thị trường mạnh. Giá có thể tăng vọt hoặc giảm sâu trong thời gian ngắn, do các yếu tố như động lực cung cầu, xu hướng kinh tế vĩ mô, thay đổi về quy định và tâm lý chung của thị trường. Đối với nhà đầu tư nói chung, việc thiếu quản lý rủi ro hoặc kiến thức thị trường có thể dẫn đến tổn thất đáng kể. Do đó, chỉ nên đầu tư tài sản mà người dùng có thể chấp nhận tổn thất.
Bất ổn về mặt pháp lý và quy định: Các quy định về BTC rất khác nhau giữa các quốc gia. Một số khu vực đã công nhận BTC bằng cách quản lý việc sử dụng và thiết lập khung pháp lý rõ ràng, trong khi những khu vực khác đã cấm giao dịch hoặc mining. Điều này tạo ra môi trường pháp lý rất khác biệt tùy theo khu vực. Những thay đổi chính sách đột ngột như hạn chế hoạt động tiền mã hoá có thể tác động trực tiếp đến giá thị trường và quyền lợi người dùng. Do đó, cần tìm hiểu bối cảnh pháp lý tại địa phương trước khi sử dụng hoặc đầu tư vào BTC.
Rủi ro bảo mật: Mặc dù mạng Bitcoin được xây dựng trên kiến trúc có tính bảo mật cao, nhưng việc sử dụng và lưu trữ BTC thường dễ bị thao tác lỗi từ người dùng hoặc tấn công mạng. Các rủi ro bảo mật phổ biến bao gồm:
Để giảm thiểu những rủi ro này, người dùng nên tăng cường các biện pháp bảo mật cá nhân, như lưu trữ lượng lớn BTC trong ví phần cứng, bật xác thực hai yếu tố và tránh lưu trữ dài hạn trên sàn giao dịch tập trung.
6. Triển vọng tương lai của BTC
Tiến bộ công nghệ: Mặc dù mạng Bitcoin an toàn và đáng tin cậy, nhưng thiết kế ban đầu vẫn có những hạn chế về tốc độ giao dịch và khả năng mở rộng. Để giải quyết những thách thức này, cộng đồng nhà phát triển đã đề xuất nhiều giải pháp khác nhau, đáng chú ý nhất là Lightning Network. Giao thức Layer-2 này cho phép thực hiện các giao dịch gần như ngay lập tức và chi phí thấp bằng cách tạo ra các kênh thanh toán ngoài chuỗi, nâng cao đáng kể khả năng sử dụng BTC cho các khoản thanh toán nhỏ hàng ngày. Khi những công nghệ như vậy tiếp tục phát triển và được áp dụng, BTC có thể phát triển thành một hình thức tiền kỹ thuật số thiết thực hơn.
Ứng dụng chính thống: BTC từng chỉ giới hạn trong các cộng đồng thích hợp, đã dần thu hút được sự chú ý của các tập đoàn và tổ chức tài chính lớn. Các công ty niêm yết công khai như Strategy đã phân bổ một phần tài sản vào BTC. Nhà cung cấp dịch vụ tài chính truyền thống như Visa, MasterCard và PayPal cũng đã bắt đầu hỗ trợ thanh toán và giao dịch bằng tiền mã hoá. Điều này cho thấy BTC đang chuyển từ một công cụ mang tính đầu cơ sang một tài sản tài chính được quản lý và chấp nhận rộng rãi, với tiềm năng tích hợp vào hệ thống tài chính toàn cầu.
Chiến lược phân bổ tài sản: Trong bối cảnh lạm phát toàn cầu và tiền tệ mất giá, nhà đầu tư tổ chức đang dần đưa BTC vào danh mục đầu tư, nhằm đa dạng hóa rủi ro và phòng ngừa lạm phát. Các công ty quản lý tài sản hàng đầu như BlackRock và Fidelity đã ra mắt BTC Spot ETF. Vị thế "vàng kỹ thuật số" của BTC ngày càng được củng cố, đặc biệt là trong thời kỳ bất ổn địa chính trị hoặc biến động thị trường truyền thống. Với quy định rõ ràng và cơ sở hạ tầng mạnh mẽ hơn đang phát triển, BTC có khả năng sẽ tiếp tục khẳng định vị thế là một phần hợp pháp trong chiến lược phân bổ tài sản toàn cầu ở tương lai gần.
7. Kết luận
Bitcoin (BTC) không chỉ là một bước đột phá công nghệ, mà còn là sự tái thiết toàn cầu của hệ thống tài chính. BTC đại diện cho khả năng của một mô hình ủy thác phi tập trung và mở ra cách tiếp cận mới để lưu trữ giá trị. Đối với những người mới tham gia, việc hiểu rõ các nguyên tắc cơ bản và rủi ro là bước đầu tiên để tham gia một cách hiệu quả. Đối với xã hội nói chung, BTC thách thức chúng ta phải nhìn nhận lại bản chất của tiền. Khi công nghệ phát triển và các quy định được hoàn thiện, BTC dự kiến sẽ tiếp tục tạo ra giá trị trên toàn bộ lĩnh vực tài chính, thanh toán và phân bổ tài sản, củng cố vai trò như một tài sản kỹ thuật số toàn cầu hàng đầu.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin này không cung cấp lời khuyên về đầu tư, thuế, pháp lý, tài chính, kế toán, tư vấn hoặc bất kỳ dịch vụ liên quan nào khác cũng như không cấu thành lời khuyên để mua, bán hoặc nắm giữ bất kỳ tài sản nào. MEXC Learn chỉ cung cấp thông tin cho mục đích tham khảo và không phải là lời khuyên đầu tư. Vui lòng đảm bảo hiểu đầy đủ những rủi ro liên quan và thận trọng khi đầu tư. MEXC không chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của người dùng.